Af en toe wil je best eens huilen, gillen, woedend schreeuwen, maar omdat je aan het werk bent doe je dat niet. Tenminste meestal niet; liever niet. Het voelt namelijk als erg ongewenst en misschien vind je het ook ongepast om in het bijzijn van een klant of collega opeens in huilen uit te barsten*.
Op je werk wil je professionaliteit laten zien; je houdt je gevoelens en emoties voor jezelf. Dit noemen we professionele afstand. De moeite die je dit soms kost is emotionele arbeid.
Als je in een bepaalde situatie beland waarin je emotie botst met het gedrag wat er van je wordt verwacht is dit lastig. Het vriendelijk moeten blijven, geïnteresseerd zijn en blijven luisteren; terwijl je liever even een potje gaat janken of even lekker achter uit je strot wilt gaan; dat is hard werken.
Automatische piloot
Er zijn verschillende manieren waarop we daar mee om gaan. Een voorbeeld daarvan is werken op de automatische piloot. Mechanisch lachen en vrolijk doen; je bent eigenlijk aan het acteren. Dit kost ook veel energie en kan zelfs leiden tot een burn-out. Je onderdrukt de negatieve gevoelens, waardoor ze juist sterker worden. Probeer hier de juiste emoties op te roepen en ze te voelen. Dit is ook acteren, maar dan in positieve zin.
Een ander copingsmethode is de emotie van de ander overnemen. Dit gebeurt onbewust. Bij positieve emoties is dat alleen maar fijn, maar bij negatieve emoties heeft dit veel effect op jou. Dit kan namelijk leiden tot emotionele uitputting en tot minder betrokkenheid op je werk. Het is goed om in deze gevallen om afstand te nemen als je last krijgt van de pijn, verdriet of stress van de ander. Je kan nog steeds empathie hebben, maar dan met een professionele afstand**.
De bom barst
Als je in een veeleisende omgeving werkt is er vaak geen ruimte voor emoties. Je stopt ze weg, want je bent vooral bezig met je hoofd. Op de achtergrond pruttelen ze echter door en opeens kan de bom barsten. Met als mogelijk gevolg dat je uitgeput thuis komt te zitten. Hier helpt om regelmatig stilt te staan bij wat je voelt in plaats van het weg te slikken. Af en toe een stap op de plaats op de werk, zorgt voor niet alleen voor minder stress, maar uiteindelijk ook voor kwaliteit.
Wees ervan bewust dat wat je thuis meemaakt (en vice versa) invloed heeft op wie je bent. Jezelf emotioneel uitschakelen (zie voorbeelden) lukt tot bepaalde hoogte, maar vroeg of laat barst letterlijk de bom.
Openheid over je gevoelens en emoties richting klanten en collega's is prima. Vertel dat je een reactie vervelend vond, vertel dat je je even niet lekker voelt, vertel dat je iets niet had verwacht. Neem even afstand door een pauze te nemen en ga weer fijn aan het werk.
Zet je emotie op het werk positief in
Heb jij last van emotie op het werk? Weet je niet waar het vandaan komt of hoe hier mee om te gaan? Wil je je emoties niet wegstoppen, maar juist inzetten?
*In de periode dat ik bij mijn vorige werkgever werkte, huilde ik ook wel eens. Ik voelde mij in bepaalde periodes echt een emotionele muts. Maar naast dat er diverse redenen waren om te huilen, voelde ik ook veiligheid om te mogen huilen. Als je al zolang samenwerkt met collega´s voelt het soms als familie en zij voelden haarfijn aan als er iets met mij was.
**Ik heb ook wel eens een traantje gelaten uit pure frustratie of vernedering zoals klanten aan de telefoon mij soms behandelden. Zeker toen ik net was begonnen en nog niet gepokt en gemazeld was liet ik over mij heen lopen, voelde mij persoonlijk aangevallen. Wat ik mij soms liet vertellen, dat wil je niet geloven. Na het afronden van zo´n gesprek zat ik soms echt te trillen en moest de spanning er ook even uit. Klant is koning werd mij vaak gezegd. Maar er bestaat ook nog zoiets als respect hebben voor elkaar, ook al ben je het niet eens met elkaar. Ik blijf altijd respectvol, maar dat betekent niet dat ik alles hoef te accepteren. Ik gaf in die gevallen terug wat ik hoorde en gaf ook aan dat ik het gesprek graag anders zou willen voeren. Ook de consequenties die eraan vast zit als zij zo bleven doorgaan en dat was dat ik de verbinding zou verbreken (misschien ooit één keer gedaan!). Duidelijkheid helpt mee in de communicatie en uiteindelijk ook in de emotie, want je hebt ondanks het ‘nare’ gesprek toch de controle.
Emoties horen bij het leven en wegdrukken lukt meestal maar voor een kortere periode. Je bent dan ook niet jezelf. Als je teveel negatieve emoties ervaart is dit een teken dat het niet lekker met je gaat. En dat niet lekker gaan kan binnen alle levensgebieden zijn. Alles is met elkaar verbonden, want jij bent jij en je neemt alles wat er met jou is mee. Als je merkt dat de emoties je overweldigen en dat je hierdoor niet meer goed kan functioneren; ga dan in gesprek. Met je partner, een vriend of vriendin, je collega, je buurvrouw. Maar dit kan ook met een huisarts of een coach.